Тұсау кесу – қазақ халқында баланың алғашқы қадамдарын символиздейтін ерекше дәстүр. Бұл рәсім жаңа туған сәбидің алғашқы қадам жасап, өзін-өзі бағындыруына, өмір жолына көтеріліп, жамандықтан сақтануына бағытталған.
Тұсау кесу рәсімі өмірге келгеннен кейін 6-12 ай аралығында өткізіледі. Бұл уақытта бала тік тұрып, қадам басуға дайын болады. Тұсау кесу дәстүрі ата-бабаларымыздың даналықтан туындаған, және бұл шараны ұйымдастыру үшін арнайы дайындық жүргізіледі.
Рәсімді өткізу үшін арнайы шақырылған адамдар, туысқандар және көршілер жиналады. Тұсау кесу рәсімінің басты элементі – “тұсау”. Тұсауды көбіне жүннен, матадан немесе жіптен жасайды. Тұсау кесілгенде, ата-ана немесе қадірлі адам баланың аяғын арқанмен байлап, оған жақсы тілектер айтады.
“Балапаным, балғаңмен,
Тұсау кесер, даналықпен,
Алғашқы қадам жасасын,
Сенің жолың жарық, шалқар болсын!”
Тұсау кесу рәсімі тек баланың алғашқы қадамдарының символы ғана емес, сонымен қатар, отбасы мен қоғамның бірігуіне, үлкендердің ақыл-кеңесіне, халықтың дәстүрлеріне, ұрпақтан-ұрпаққа жалғасатын мәдениетке де байланысты. Бұл рәсім арқылы балаларымызға өмірдің ауыртпалықтары мен қуаныштарына абай болуды үйретеміз.
Тұсау кесу – қазақ халқының ұлттық мәдениетінің маңызды бөлшегі, балаларға шын береке, бақыт, ұзақ өмір тілейтін дәстүр болып саналады.